Pudełko z guzikami Gwendy - Stephen King

"Pudełko z guzikami Gwendy" to opowiadanie, które wróciło mi wiarę w pomysły pisarskie Stephena Kinga. Nawet jeśli zakończenie napisał kto inny (Richard Chizmar).

Opowieść zaczyna się w 1974 roku na Schodach Samobójców w Castle Rock. 12-letnia Gwendy Peterson wbiegała na szczyt wzgórza by zgubić zbędne kilogramy. Tak, by w gimnazjum nikt już nie przezywał jej goodyear. Nie wiedziała, że tego dnia spotka jegomościa w czarnym kapeluszu z tajemniczym pudełkiem mogącym zmienić jej życie i ... losy całego świata.

Castle Rock to miasteczko, które wymyślił Stephen King. Położone jest około 45 km od Norway i 30 km od Brigton. Niedaleko miasta znajduje się więzienie z "Skazanych na Shawshank". To właśnie w Castle Rock grasował wściekły bernardyn z "Cujo". To tu czytelnik miał okazję poznać siłę "Mrocznej połowy". Stephen King w Castle Rock umieścił akcję "Martwej strefy" oraz "Sklepiku z marzeniami". W "Grze Geralda" również znajdziemy nawiązania do tego miejsca.

"Pudełko z guzikami Gwendy" sprawia, że czytelnik przypomina sobie te opowieści. Magia miejsca sprawia, że nawet człowiek w czarnym kapeluszu nie jest kimś wyjątkowym - on po prostu jest integralną częścią Castle Rock, które pokazuje nam to, czego się tak naprawdę boimy i czego pragnie ciemna strona naszej duszy.

Przecież każdy z nas chciałby mieć wpływ na rzeczywistość i jednym naciśnięciem guzika zmieniać świat - niekoniecznie na lepsze. Ot, gdy ktoś porządnie wkurzy, urazi czy zrobi krzywdę dotykamy czerwonego czy czarnego przycisku i ... Koniec problemów?

Człowiek w czarnym kapeluszu to zupełnie przeciwieństwo Lelanda Gaunta ze "Sklepiku z marzeniami". Sprzedając bowiem rzeczy, o których marzyli mieszkańcy Castle Rock sprawiał, że ludzie zaspokajali swoje pragnienia czyniąc jednocześnie zło innym. Wiemy, że doprowadziło to do tragedii. A jak jest w "Pudełku z guzikami Gwendy"?

Stephen King po raz kolejny udowadnia, że umie straszyć korzystając z potężnego wachlarza swoich strachów, psychologii i ogromnego doświadczenia.

Kingofani widzieliby "Pudełko z guzikami Gwendy" w kolejnym zbiorze opowiadań. Zwracają uwagę na fakt, że Stephen nigdy nie pisał tak krótkich książek i to w dodatku z pomocą współautora. Życie jest jednak nieubłagalne i niektórych rzeczy nie da się oszukać.  No chyba, że ma się "Pudełko z guzikami Gwendy". Kiedy Ty zdecydujesz się wcisnąć odpowiedni guzik?

Instytut. Jakub Żulczyk

Można Biedronki nienawidzić za wiele rzeczy - od wykorzystywania pracowników poprzez spore marże na świeżutkim tasiemcu w udkach z kurczaka kończąc. Czasem jednak uda im się utrafić w gusta czytelników i rzucić za bezcen literaturę wcale wartościową. Tak jest z "Instytutem" Jakuba Żulczyka.

Opowieść przypomina mi narkotyczne przeżycie zamkniętych w "Instytucie" osób. Po lekturze tej książki nadal uważam, że wszystkie przedstawione tam osoby i sytuacje były połączone z ostrym odłączeniem się od rzeczywistości poprzez długotrwałe ćpanie. Tyle, że to tylko moja (i jedna z wielu) możliwych interpretacji.

Żulczyk świetnie buduje atmosferę strachu. Zamyka bohaterów w mieszkaniu, które miało być dla głównej bohaterki symbolem bezpieczeństwa i wyzwolenia od męża tyrana. Muruje okna, pozbawia internetu i prądu oraz baterii w telefonie (sic! - kiedyś baterię w telefonie można było wyjąć). Podsyła kartki z groźbami i zaciska pętlę na szyi uwięzionych w Instytucie.

Autor równocześnie prowadzi dwie opowieści, które mogłyby bez siebie istnieć. Opowieść o małżeństwie Agnieszki i dantejskich scenach w Instytucie sprawiają, że czytelnik (czyli ja) znów wierzy w siłę i moc dobrej literatury.

I pomyśleć, że to wszystko w Biedronce za niecałe 20 złotych. Dziękuje Ci Jeronimo Martins.

Najstraszniejsze miejsca w horrorze

Stranger Things bije rekordy popularności na Netflix. Dlaczego? Któż z nas nie lubi się bać i przynajmniej przez chwilę pozostawać w mrocznym klimacie. Pytanie, czemu się boimy ustępuje miejsca ... miejscom, w których rozgrywa się akcja danej opowieści grozy. Gdzie więc najlepiej czuje się groza? Które locus horridus jest naj..?

Najstarsze opowieści grozy korzystały z zamków. Opuszczone ruiny, klasztory czy mroczne zamczyska z tajemniczymi pokojami. Królowały tam strzygi i upiory znające każde tajne przejście i pułapkę. Doskonałym przykładem tej atmosfery jest "Zamek w Otranto" Horacego Walpoe'a, "mnich" Lewisa czy "Tajemnice zamku Udolpho". W zamku "wychował się" i grasował Drakula Brama Stokera.

Zupełnie gdzie indziej zło umiejscowił Artur Conan Doyle pisząc "Psa Baskerville'ów". Mroczne wrzosowisko ma swój urok i nawet w serialu "Sherlock" z XXI wieku to miejsce straszy bardziej niż tytułowe zwierzę.

Nie można zapominać, że dawniej grozę wywoływały cmentarzyska, cmentarze, opuszczone apartamenty czy zrujnowane kaplice położone w dawnych szlacheckich włościach. A jak jest dzisiaj?

Stephen King straszy nas najbliższym otoczeniem. Dom, sąsiednia ulica, nasze miasteczko są areną, na której walkę toczą większe i mniejsze strachy. Tegoroczna ekranizacja "To" przypomina, że zło czai się nie tylko w kanałach ale również w drugim człowieku.

Podobnie rzecz ma się w "Stranger things" - główna bohaterka wyposażona w zdolności budzi w ludziach strach i przerażenie. Pomimo, że daleko jej do Carrie od Stephena Kinga a bardziej do Jacka Torrance'a to dopiero drugi sezon serialu pokazuje, ile dobrego uczyniło to monstrum traktowane jako broń przeciwko komuchom.

Zło ze "Stranger things" pochodzi z innego wymiaru, do którego przejście znajduje się niedaleko miasteczka. Nie ma przestrzeni bezpiecznej - w bohaterach jest tylko i wyłącznie strach i chęć przywrócenia przestrzeni tej harmonii i równowagi. Tego uczucia, w którym zamykanie domu nie wiąże się z obawą przed utratą majątku, zdrowia czy życia.

Czy im się to udaje? Czy miejsce akcji "Stranger things" nie jest już takie straszne? Zapraszam do oglądania.

Ręka mnie nęka. Recenzja gry

Nic tak nie buduje relacji z dziećmi jak ciekawa rozgrywka, która wymaga ciut więcej niż używania pada czy tableta. Na rynku mamy spory wybór planszówek - od klasycznego Chińczyka po bardziej skomplikowane gry. "Ręka mnie nęka" to propozycja dla tych, którzy chcą zmierzyć się z trudnymi pytaniami i przy okazji trochę się pośmiać.

Gra zawiera tytułową zieloną rękę (zobacz film), 94 karty prawdy czy wyzwania oraz sześć kart specjalnych JOKER. Aby przystąpić do rozgrywki gracze siadają wokół ręki. Karty układamy w miejscu wygodnym dla wszystkich i odpalamy maszynkę.

Tytułowa ręka spaceruje po okręgu i losowo wskazuje jednego z graczy. Ten decyduje czy chce stawić czoła prawdzie czy odpowiedzieć na wyzwanie. Jeśli zadanie nie zostanie wykonane bądź gracze zgodnie go nie zaliczą ... czeka nas kara.

Każdy zawodnik posiada jedną kartę - Joker, dzięki której możesz przenieść swoje zadanie na przeciwnika. Joker gwarantuje graczom podwójny sukces lub ... podwójną porażkę. Za każdym razem, gdy gracz poprawnie wykona zadanie zatrzymuje kartę. 6 karta gwarantuje zwycięstwo!

Jakie zadania mogą nas spotkać z kategorii prawda? Musimy na przykład w trzech słowach opisać osobę, która siedzi po prawej stronie. Odpowiedzieć szybko, jaką postacią filmową chciałbyś być? Jakie jest twoje ulubione słowo? Jaką pracę uważasz za najgorszą?

Wyzwanie wymaga od nas większego wysiłku. Udawanie, że chodzimy po księżycu, gramy w golfa czy żonglujemy. Mnie najbardziej przypadło do gustu zadanie, które brzmi: "zarapuj coś na temat obecnego premiera".

A co z karami? Musimy przygotować coś do picia dla wszystkich graczy. Zdarza się, że trzeba wybrać jednego z graczy i rozśmieszyć go. Czasem przyjdzie nam stać w kącie aż do kolejnej kolejki.

"Ręka mnie nęka" to świetna propozycja dla wszystkich, którzy szukają gry podobnej do "5 sekund" czy "Gorącego ziemniaka". No i ta wskazująca ręka - bezcenne.

Polecam.

Miastko - z dziejów miasta i gminy. Recenzja książki

Miastko to mieścina będąca częścią powiatu bytowskiego leżąca na zachodniej części województwa pomorskiego. Na tym można byłoby skończyć opowieść o Miastku, które według wielu internetowych wpisów - nie ma nic do zaoferowania turystom - o mieszkańcach nie wspominając. 

Na szczęście władze miasta przy współpracy z wydawnictwem Region wydały monografię tego miejsca, która przybliża jego bogatą historię i współczesność.

"Miastko - z dziejów miasta i gminy" to, jak napisał Roman Ramion - obecny burmistrz emocjonująca powieść historyczna. Autorzy - zaprawieni w boju przez Jarosława Ellwarta - współautora i właściciela wydawnictwa poświęcili czas na skrupulatne badania ówczesnych i obecnych dziejów Miastka, o których mało kto wiedział. Zaczyna więc Tomasz Duda od analizy geograficzno-przyrodniczej ujmując geologiczną historię regionu oraz lesistość gminy Miastko.

Jak zwykle dla mnie - filologia - jest rozdział Jarosława Ellwarta poświęcony nazwom miejscowym. Autor korzystając z materiałów kartograficznych - między innymi z wydanych przed 1800 rokiem bezskalowych map poglądowych prezentuje rodowód nazw miejscowych. Dowiaduje się więc czytelnik skąd pochodzą nazwy okolicznych wsi i charakterystycznych miejsc ale także jakim dialektem posługiwali się kiedyś mieszkańcy Miastka i okolic (dialekt dolononiemiecki).

Bezkonkurencyjny wydaje się rozdział poświęcony najdawniejszym dziejom Miastka autorstwa niezrównanego Piotra Kalki i Ignacego Skrzypka. Przez epokę kamienia, brązu i wczesną epokę żelaza dowiadujemy się wiadomości, które wnoszą nową jakość w myśleniu o naszych małych ojczyznach. Chodzi o to, że każde miasto poddane archeologicznym badaniom jest niesamowicie ciekawą studnią bez dna - opowieści o ludziach i wydarzeniach.

Dariusz Piasek, Kacper Pencarski i Bogusław Breza wieńczą dzieło kreśląc "emocjonującą powieść historyczną" od średniowiecza aż do czasów najnowszych. Zadają tym samym kłam malkontentom, którzy nie widzieli "jakości i żywości" w Miastku.

Ilość zdjęć, map i wykresów uzupełnia treść stworzoną przez autorów. W doskonały sposób złożone i skorygowane przez Ewę Kujaszewską stanowią doskonały prezent dla Miastka z okazji 400 urodzin.

"Miastko - z dziejów miasta i gminy" to kolejna książka, nad którą pracował zespół autorów skupionych wokół wydawnictwa Region. Czekam na kolejne tak ciekawe książki.

Książka do nabycia tutaj.

Człowiek, który widział więcej. Recenzja książki

Eric-Emmanuel Schmitt to twórca opowieści, które skłaniają czytelnika do myślenia o życiu i jego aspektach. W świecie, w którym wszystko pędzi szybciej niż światło stara się wzbudzić w czytelniku choć chwilową refleksję nad najważniejszymi elementami ludzkiej egzystencji. Nie inaczej jest w "Człowieku, który widział więcej".

Głównym bohaterem opowieści jest Augustin, który odbywa staż w jednym z dzienników w Charleroi. Niskoopłacany chłopak z sierocińca, który nie ma gdzie mieszkać i squatuje stara się zostać dziennikarzem przez duże D. Pewnego dnia wysłany na poszukiwanie tematu jest świadkiem zamachu terrorystycznego, w którym sam odnosi obrażenia. Tam okazuje się, że Augustin widzi wokół ludzi duchy towarzyszące im nieustannie.

Dar jest błogosławieństwem i przekleństwem jednocześnie. Chłopak jako ostatni widział wysadzającego się w powietrze terrorystę i teraz stara się poznać motywy jego działania. Jako naoczny świadek tego wydarzenia jest dla właściciela gazety - pana Pegarda żyłą złota. Kolejne artykuły ukazujące się w gazecie biją rekordy popularności. Dzięki nim Augustin może zrealizować swoje marzenie - porozmawiać o tych wydarzeniach z Ericem Emanuelem Schmittem.

"Człowiek, który widział więcej" daje możliwość poznania poglądów, doświadczeń i nieznanych dotąd (?) faktów z życia Schmitta. Autor "Oskara i Pani Róży" pisząc dialogi w książce zaprasza czytelnika do dyskusji na kondycją społeczeństwa w XXI wieku. Dlaczego zamiast dobra jest tyle zła, które cały czas narasta i tworzy kolejne wydarzenia z serii tragicznych. Zmuszając Augustina do zażycia Ayahuasci pokazuje dialog "dorosłego Oskara", który najpierw pisał listy do Boga a teraz ma możliwość osobistej z nim konfrontacji.

Czy religia jest przyczyną zamachów i międzynarodowych konfliktów? Dlaczego Bóg nie interweniuje widząc ogrom zła dokonywanego przez ludzi? Która księga jest prawdziwa - Biblia czy Koran? Dlaczego ludzie są niereformowalni? To tylko niektóre z pytań zadawanych na kartach "Człowieka, który widział więcej". Okazuje się, że to, co uznajemy za część Koranu jest dodatkiem do zupełnie innych ksiąg niemających nic z nią wspólnego. To jednak rodzi kolejne pytanie - co powoduje, że ludzie w imię jakiegokolwiek Boga decydują się zabijać?

"Człowiek, który widział więcej" to piękna opowieść Schmitta, która uderza w dawno zapomniane struny. Autor włączając się w dyskusję dotyczącą aktualnej sytuacji w Europie wsadza kij w mrowisko - zarówno dla zwolenników jak i przeciwników emigracji. I jeszcze umie spojrzeć na terrorystę jak na człowieka, który ślepo wierzy w nagrodę tuż po naciśnięciu detonatora. Co powoduje człowiekiem, że decyduje oddać życie za czcze obietnice?

Jedna z mocniejszych książek Schimtta. Po jej lekturze czytelnik spojrzy na to, co działo i pewnie dziać się będzie w Europie.

Życie po duńsku. Recenzja książki

Polacy według statystyk są najczęściej emigrującym narodem w Europie. Szczęścia szukali kiedyś w Wielkiej Brytanii by zmienić kierunek na Islandię. Część z nich - szczególnie ci z północy uwielbia spawać w Norwegii bądź Szwecji.

Duńczycy według statystyk są z kolei najszczęśliwszym narodem na świecie i choć nikt nie odkrył jeszcze tajemnicy ich szczęścia to cały świat próbuje ich naśladować. Hygge, design i inne elementy życia mieszkańców północy mają sprawić, że Polak, Węgier czy Brazyliczyk obudzą się rano i będą z życia zadowoleni. Brytyjska dziennikarka Helen Russell postanowiła przeprowadzić się na rok do Danii, żeby poznać przepis jej mieszkańców na zadowolenie z życia.

Duńczycy przede wszystkim szczęścia nie szukają poza granicami swojego kraju. Oni nie wyglądają za tym wspaniałym uczuciem nawet poza własny dom. Oni po prostu są szczęśliwi i to autorkę "Życia po duńsku" najbardziej szokuje.

W Wielkiej Brytanii większość czasu Helen Russell spędzała w pracy. Jadła niezdrowe jedzenie a weekendy spędzała na imprezowaniu i odpoczywaniu po party. Nie miała czasu na hobby i czasu nie miała w ogóle. A w Danii?

W Danii przeciwnie - wszyscy cenią sobie życie rodzinne i już o 15 zbierają się do domów. Odżywiają się w miarę zdrowo, nie przeklinają za dużo i często się uśmiechają. W Polsce takich nazywa się psychicznie chorymi, zwolennikami "dobrej zmiany" bądź fanami Deynn i Majewskiego. A w Danii?

W Danii przeciwnie - stan ducha, który pozwala na branie życia takim jakie jest - bez upiększania, instagrama oraz grama amfetaminy występuje niejako naturalnie. Przywiązanie do tradycji oraz umiejętne wykorzystanie nowych technologii pozwala na osiągnięcie harmonii, której wielu z nas poszukuje i niekoniecznie musi jechać po nią do Danii.

W Wielkiej Brytanii według autorki występuje wyraźny podział społeczny. Hydraulik nie zagra w tenisa z lekarzem, a prawnik nie potańczy z ekspedientką. Trochę jak u nas, gdzie niektóre rzeczy dostępne są ludziom wtajemniczonym a pracę można znaleźć tylko przez znajomości i bez umiejętności.

Według Helen Russell w kraju Lego jest zupełnie na odwrót. Tam papież gra z ateistą, milioner z bezdomnym a król z żebrakiem. Bardzo podejrzane albo jakby to powiedzieli niektórzy - "scenariusz Kremla".

Jeśli już o Lego mowa to "Życie po duńsku" również pochyla się nad fenomenem kloców, które wbijają się w stopy milionom rodziców rocznie. Skromne życie właścicieli koncernu, przestrzeganie przepisów i wspieranie ludzi z firmą związanych to tylko niektóre argumenty przemawiające za tym, by do Danii się przeprowadzić.

Przeprowadzka autorki do Jutlandii uświadomiła Russell, że Dania ma do zaoferowania o wiele więcej niż długie zimy, wędzone śledzie, klocki Lego i słodkie bułki. Oczywiście trzeba brać poprawkę na to, że nowe jest zawsze ciekawsze niż to stare i Wielka Brytania nie jest taka zła. A Dania? Przeczytajcie i przekonajcie się sami.