Sztorm stulecia | Stephen King | Recenzja

Stephen King jako scenarzysta jest porównywalnie tak samo płodny jak autor książek. Wyprodukowany przez telewizję ABC doczekał się również wersji papierowej wydanej przez Pocket Books (w Polsce wydało go wydawnictwo Prószyński i s-ka).

Skąd pomysł na Sztorm Stulecia?

O ile poprzednie dwa dzieła powstały na zamówienie Sztorm stulecia, jeśli wierzyć Kingowi, chodziła za nim dłużej niż inne opowieści. Także jej wyrazistość oraz szczegóły powstania są mroczniejsze niż inne: Zazwyczaj – powiedzmy trzy czy cztery razy na pięć – wiem, w jakiej sytuacji przyszedł mi do głowy pomysł na opowieść; wiem, jaki splot wydarzeń (zwykle prozaicznych) dał historii początek (…) Czasem jednak nie potrafię sobie przypomnieć, co doprowadziło do powstania konkretnej powieści lub opowiadania (…) początkiem „Sztormu stulecia” była scena więzienna: mężczyzna, tym razem biały, siedzi na pryczy, opierając o nią pięty i trzymając ręce na podciągniętych kolanach – i patrzy przed siebie bez zmrużenia powiek. 

Człowiek zły do szpiku kości

Nie był to łagodny i dobry człowiek, jakim okazał się John Coffey w „Zielonej mili”, lecz wyjątkowo zły. Może nawet w ogóle nie był człowiekiem.Ilekroć wracałem do niego myślą – jadąc samochodem, siedząc u okulisty i czekając, aż wpuści mi krople do oczu, albo, co gorsza, leżąc w łóżku przy zgaszonym świetle – wydawał mi się jeszcze straszniejszy. Wciąż po prostu siedział bez ruchu na pryczy, ale był straszniejszy. Wydawał się mniej człowiekiem, a bardziej... tym, kim był naprawdę...

Nowa Anglia - ciary mnie przeszły!

Opowieść o małej społeczności, wspólnoty, która staje przed dużym wyzwaniem jest znakiem rozpoznawczym prozy pisarza z Nowej Anglii. Zastanawia się King pisząc we wstępie – Czy słowo „wspólnota” zawsze brzmi pokrzepiająco, czy czasem potrafi zmrozić krew w żyłach? Właśnie wtedy wyobrażałem sobie żonę Mike'a Andersona, która przytula męża, szepcząc równocześnie do ucha: „Spraw, żeby [Linoge] miał wypadek”. Ciarki mnie przeszły! Wiedziałem już, że muszę przynajmniej spróbować spisać tę opowieść. 

Mini seriale rządzą  

Pomysł na mini – serial wydał się pisarzowi tak dobry, że uruchomił swoje znajomości. Historia była za długa na film kinowy, lecz sądziłem, że mam na to sposób. Pamiętałem, jak wspaniale układała mi się współpraca z ABC, której dostarczyłem materiał (a czasem gotowe scenariusze) do kilku tak zwanych miniseriali cieszących się całkiem niezłą oglądalnością. Skontaktowałem się z Markiem Carlinerem (producentem nowej wersji „Lśnienia”) i Maurą Dunbar (która od początku lat 90. jest moim konsultantem do spraw artystycznych w ABC). Zapytałem obojga, czy zamiast adaptacją istniejącej książki byliby zainteresowani powieścią stworzoną wyłącznie dla telewizji. Przytaknęli niemal bez namysły, a gdy skończyłem trzy dwugodzinne scenariusze zamieszczone w tym tomie, bez żadnych ingerencji w treść bez wahań i kaprysów producentów, wszedł w fazę produkcji i realizacji.

Co więc zobaczyć możemy na ekranie? Nad małą wysepką w stanie Maine zwaną Little Tall (pojawia się ona także w Dolores Clairborne) przechodzi burza śnieżna. Ludzie, odcięci od świata muszą stawić czoła swoim lękom, a także tajemniczemu przybyszowi, który każe nazywać siebie Linoge. 

Nazywam się Legion

Zaczynają się dziać dziwne rzeczy, dochodzi do okrutnych zbrodni. Ludzie, coraz bardziej przerażeni i zniewoleni poznają oblicze zła, którego wcieleniem jest zagadkowy przybysz. Okazuje się, że po przestawieniu liter w jego imieniu powstaje przerażające słowo Legion, oznaczające demona. Zły duch, a właściwie jego zmaterializowana postać, odejdzie tylko wtedy, kiedy otrzyma to czego pragnie. A chce dziecka – jednego, którego pragnie wychować na swojego następcę.

Loveraft - nieśmiały autor horrorów

Zarówno krajobraz, który widzimy jak i miasteczko od razu każą nam mniemać, że będzie się działo coś strasznego. To zupełnie tak, jakbyśmy czytali H. P. Lovecrafta, który w swoim opowiadaniu tak przedstawia jedno z miast: Na widok nieskończenie długich ulic, świecących obłędną pustką i śmiercią i na myśl o ciągnących się bezkreśnie, spowitych mrokiem mieszkaniach, które wypełniały pajęczyny i wspomnienia, którymi zawładnęło teraz robactwo, ogarniał człowieka lęk i odraza, i chyba nawet najwymyślniejsza filozofia nie byłaby w stanie im się oprzeć.

Wydaje mi się, że w Little Tal mamy również od początku lęk i odrazę. Lęk przed ujawnieniem grzesznych spraw trawiących mieszkańców miasteczka. Narkotyki, zdrady, oszustwa – to tylko niektóre z uczuć, jakie wychodzą na jaw przez działanie Legiona. Ten z postaci, którą znamy z Ewangelii św. Łukasza (A Jezus zapytał go: Jak ci na imię? On odpowiedział: Legion, bo wiele złych duchów weszło w niego.) zmienia się w sędziego, który każe na złe czyny. 

Postać ta w sztuce nie została przecież wprowadzona przez Stephena Kinga. Wymienić należy tu film Egzorcyzmy Emili Rose, czy Legion, które realizują w pełni mit złego i mocnego demona. King jakby go osłabił – jest oczywiście śmierć starszej pani zabitej na początku oraz zmuszanie mieszkańców do popełniania krwawych mordów – jednak główny akcent czynienia zła spływa na ludzi. To oni są winni temu, że w Little Tall miejsce ma sztorm stulecia i wszystkie zdarzenia z nim związane.

Cenzura w USA

Może to jednak nie miało tak być? Może Linogue miał być zły do szpiku kości, a ludzie to ofiary? A wszystkiemu winna cenzura telewizyjna? Czytamy we wstępie: Nie udało mi się uniknąć kłopotów. Główną wadą pracy dla ogólnokrajowej telewizji jest problem cenzury (ABC to sieć, która nadal dysponuje bronią nazywaną „działem przestrzegania norm"; redaktorzy czytają scenariusz i mówią, czego „absolutnie nie można pokazywać w amerykańskich salonach"). Zażarcie walczyłem z tymi zakazami podczas pracy nad „Bastionem" (ludność całego świata krztusi się na śmierć własnym katarem) „Lśnieniem" (utalentowany, lecz wyraźnie niezrównoważony młody pisarz bije żonę do nieprzytomności młotkiem do gry w krokieta, a potem próbuje tym samym narzędziem zatłuc syna) i była to niewątpliwie najgorsza strona całego przedsięwzięcia, porównywalna z chińskim zwyczajem krępowania stóp. 

Czy "Sztorm stulecia" to "Sklepik z marzeniami"?

Prezentowana przeze mnie opowieść Kinga w swojej scenariuszowej formie podobna jest do innych jego przewodnich motywów. Pomysł społeczności, która musi zmierzyć się z problemem/ami nie jest nowy. Niech za przykład posłuży nam Sklepik z marzeniami. Tu podobnie jak w Sztormie stulecia, główną postacią jest konstabl, który może albo przerwać złą passę albo doprowadzić do ostatecznego upadku małej osady. W kolejnej, technicznie słabej powieści, Dolores Claiborn widać, że społeczność potrafi trzymać się razem i nie ujawniać szczegółów ze swojego życia. Podobnie zresztą w Miasteczku Salem, gdzie również przedstawiciel władzy policyjnej musi uratować swoich „podopiecznych” z rąk wampira.

Stephen King i sycylijska mafia

Podobne jest również miasteczko – typowe dla Nowej Anglii z ładnymi domkami, który każdy wygląda podobnie. Pozornie spokojne i bezpieczne, położone nad morzem staje się nagle piekłem na ziemi. Zło, którego nikt nie widział zaktywizowało się i dało nieźle w kość mieszkańcom. Najlepsze jest jednak to, że po zakończeniu całej historii oni, na wzór sycylijskiej mafii, wpadają w zmowę milczenia. Żyją tak, jakby się nic nie stało.

Stephen King - ważne miejsca

Stephen King to prawdziwa kopalnia wiedzy o Ameryce bez magii szklanego ekranu. Mistrz opisywania miejsc mało znanych i zapomnianych kojarzy mi się przede wszystkim z ... A jakie miejsce Ty lubisz u Kinga ?


Chester's Mill – miasteczko, w którym 21 października pojawia się tajemnicza kopuła z książki „Pod kopułą”.
Chamberlaine – miejsce akcji pierwszej powieści Kinga – Carrie.
Little Tall Island – Dolores Claiborne oraz Sztorm Stulecia dzieją się właśnie tutaj.
Duma Key – ważna wyspa w twórczości Kinga – choć zlokalizowana w okolicach Florydy to pamiętana jest z powieści Ręka mistrza
Tarker's Mill – mieścina, w której czytelnik obserwuje akcję Roku wilkołaka
Ludlow – miasteczko, w którym dzieje się akcja Mrocznej połowy
Haven – kojarzone z powieścią Colorado Kid i serialem, którego podstawą jest właśnie ta książka – Haven
Jerusalem's Lot – kojarzone przede wszystkim z Miasteczkiem Salem
Castle Rock – miejsce akcji dwóch powieści – Cujo oraz Sklepiku z marzeniami
Derry – arena zmagań bohaterów To
Gatlin, Nebraska – Dzieci kukurydzy
Estes Park, Colorado – Lśnienie
Rock and Roll Heaven, Oregon
Desperation, Nevada – Desperacja

Wystąpienia publiczne na ... Dzień dziecka

Dobre wystąpienie publiczne jest bezcenne. Przyciągać uwagę ludzi, skupiać na sobie wzrok i zainteresowanie drugiej osoby? Bezcenne. Dlatego uwielbiałem i nadal pasjonuję się pisaniem przeróżnego rodzaju mów dla różnych ludzi. 

Politycy, dziennikarze czy przedsiębiorcy coraz częściej oprócz nienagannego wyglądu pragną również perfekcyjnej mowy. Zapraszam do czytania tej przygotowanej z ... okazji Dnia Dziecka.

Drogie Dzieci, witam Was w tym szczególnym dla Was dniu!


Kochani rodzice, Was także pragnę serdecznie powitać na dzisiejszej uroczystości. I od razu proszę – przymrużcie oczy na działania Waszych latorośli – niech korzystają z atrakcji dla nich przygotowanych.


Dzieciństwo to najbardziej beztroski okres w życiu człowieka. Choć pogoda ostatnimi czasy nas nie rozpieszcza, to w sercu mamy letnią siłę i radość. Dlatego też trudno określić jednoznacznie granicę wieku, za którą dziecko staje się osobą dorosłą. Różne nauki dają różne odpowiedzi na to pytanie. Myślę jednak, że podstawową refleksją powinna być odpowiedź na zagadnienie: „Ile dziecka pozostaje w nas przez całe życie?” Jak odnaleźć w sobie te cechy, które w dzieciństwie pozwalały nam na beztroski stosunek do świata i innych ludzi? Jak odnaleźć cechy, które pozwalały nam śmiać się tylko dlatego, że ktoś inny właśnie wybucha śmiechem?


Życie dorosłych jest o wiele bardziej skomplikowane. Niejednokrotnie przychodzi nam zmagać się z rozczarowaniami wynikającymi ze spotkania z niewłaściwymi ludźmi. Dziecko nie jest przygotowane na takie doświadczenia – jest bezbronne. Nie wie, co to kłamstwo, ironia, drwina, złość. Oczywiście w miarę dorastania doświadczamy także nieprzyjemnych sytuacji, które stanowią nauczkę na przyszłość – w ten sposób dziecko uczy się tego, co jest dobre, a co złe, co należy robić, a czego lepiej zaniechać.


Duża w tym rola rodziców i opiekunów, którzy muszą pomagać najmłodszym w wybieraniu odpowiedniej drogi. Sam jestem ojcem czworga dzieci i wiem, że w wychowaniu trzeba pamiętać, byście pozwolili swemu sercu na decydowanie, gdyż czasem tylko miłość potrafi rozwiązać problemy, z którymi rozum nie może sobie poradzić. Warto też zapamiętać, by nie odbierać dzieciom ich naturalnych cech, jak intuicja, fantazja, bezinteresowność, wrażliwość na piękno, osądzanie świata sercem, zdolność do wielkich uczuć. Rodzice są pierwszymi najważniejszymi nauczycielami dzieci, ale powinni mieć też w sobie pokorę i pamiętać wzorem francuskiego pisarza Antoine de Saint-Exuperego, że: „Jedynie dzieci wiedzą naprawdę, czego szukają”.


Kochane dzieci – cieszcie się jak najdłużej słodkim smakiem dzieciństwa, poznawajcie i odkrywajcie piękno świata i ludzi, zapamiętujcie wrażenia. Życzę Wam, by Wasze życie było jak najbogatsze w doświadczenia, przygody, wydarzenia, z których będziecie czerpać i piękne wspomnienia, i naukę na przyszłość.

Wspaniałej zabawy!

Dasz radę

Książka, w której to czytelnik pisze ostatni rozdział? Okazuje się, że dr. Jan Kanczkowski także po śmierci pozytywnie zaskakuje. Choćby publikacją "Dasz radę".

Rzeczona ostatnia rozmowa to nie piękne i wzniosłe hasła, które mają dać oręż liberałom w walce z celibatem, antykoncepcją i złym spojrzeniem Kościoła na aborcję. Okazuje się, że założyciel puckiego hospicjum jak żaden inny ksiądz otwarcie mówił o zachowaniu nauki Chrystusa w jej pierwotnym wymiarze. Nie kradnij, nie zabijaj czy nie cudzołóż -to nie tylko puste słowa ale podstawy wiary, dzięki której o wiele łatwiej w świecie się poruszać.

Odpowiadając na pytania czytelników deon.pl ksiądz Kanczkowski zaskakuje swoim spokojem i pokorą. Nie uważa się za alfę i omegę a w prosty sposób pokazuje możliwe ścieżki rozwiązywania problemów wiary, miłości i nadziei. Udowadnia, że księża powinni mieć równocześnie z seminarium mocne kursy psychologii aby ludziom pomagać a nie zrażać, co niestety wielokrotnie się dzieje. Oczywiście problemy to nie jedyny temat książki - jest i śmiesznie, czasem zabawnie a niekiedy łza się w oku kręci (choć nie powinna).

Ksiądz Kanczkowski realizował papieskie hasło o zejściu z kanapy. Zamiast zamartwiać się chorobą starał się żyć na pełnej petardzie krocząc drogą dumny z bycia katolem. "Dasz radę" to świadectwo wiary, w której nie brakuje nowoczesności, a jednocześnie nikt i nic nie wyrzuca podstaw wiary.

Czy da się radę tak żyć? Czekam na Wasze komentarze.


Czytaj także Grunt pod nogami.

Ojciec Leon Knabit. Spotkania.

Ojca Leona Knabita, benedyktyna z Tyńca, nie trzeba już chyba nikomu przedstawiać - pisze wielu recenzentów. Niestety - rzucając wśród znajomych nazwisko Knabit ciężko było znaleźć tych, którzy choć trochę go kojarzą.

W rozmowie z Wojciechem Bonowiczem i Arturem Sporniakiem mówi o wszystkim co najważniejsze dla człowieka – o młodości, miłości, rodzinie, szczęściu, starości, Kościele, sakramentach, życiu mnicha, ubóstwie, bogactwie i wielu innych rzeczach, o które chcieliście zapytać księdz a nie znaleźliście takiego otwartego.

Całość okraszona jest anegdotami z własnego życia ojca Leona. Dlaczego nie zareagował kiedy dziewczęta napotkane na przystanku klnęły jak szewce? Czy w swoim życiu był prawdziwie zakochany? Jak radzi sobie z życiem w „szarym” klasztorze i „kolorowych" mediach?
Każdy czytelnik może znaleźć u ojca Leona mądrość przeznaczoną dla siebie. Oczywiście w całej tej otwartości ojciec Leon nie zmienia dogmatów, nie nagina reguły i nie tłumaczy, że należy przykazania zmieniać, bo współczesny świat jest taki inny niż kiedyś.
Podoba się w tych rozmowach obrona tradycji, która daje siłę. Tradycji, która koniec końców i tak broni się sama podczas gdy nowoczesność upada jak domek z kart.
Przeczytane na woblink.com #czytamzwoblink

List do ludożerców - interpretacja. Dlaczego nie mają jeść mięsa?

"List do ludożerców" doskonale oddaje klimat społeczny ostatnich dni. Wbrew pozorom budzący strach ruch oporu wobec wybranej demokratycznie władzy zje się sam - wraz z wszystkimi przymiotami.

Choć wydaje się, że w wierszu znajdziemy panaceum na wrogie zamiary ludożerców po kilkukrotnej lekturze okazuje się, że to wszystko na nic. Egoiści żyjący obecnie za nic mają uczucia, zrozumienie i współodczuwanie z drugim człowiekiem. Starcza im Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, czasem Caritas i duża ilość ruchu na świeżym powietrzu. Trochę selfie z siłowni i mały crossfit z wieczora. Sauny i solarium nie liczę. Przecież są ok, prolife i w ogóle - pomagają, klikają w pajacyka i modlą się do różnych bogów.

"Zrozumcie inni ludzie też mają dwie nogi i siedzenie" - pisze poeta. Ludzie wtedy i ludzie teraz jeszcze bardziej walczą z faktem występowania braci i sióstr. Oczywiście dobrze mieć tych, którzy głoszą "wspólną rację", "prawdę nowoczesną" czy "wiarę w prawo i sprawiedliwość". Wtedy jest git - dbamy o sobie, załatwiamy pracę, ciekawe projekty, promocje i wygodne trumny. Sądy są po naszej stronie, a Temida ma oczy i mózg zjedzone żywcem przez "samych swoich".


Ludożerca ma wzbudzać strach i obrzydzenie. A dzisiaj? Aborcja i wolność macicy łączy narody w sprzeciwie wobec chęci walki z taką antykoncepcją. Uwielbiają w tym wszystkim ludzie "patrzeć wilkiem" na innych, "zgrzytać zębami" słysząc niewygodną prawdę czy wykupywać "świece i sznurowadła" - byleby innym zabrakło i mniej mieli.

A najlepsze w tym wszystkim jest to, że na końcu i tak usprawiedliwiamy się, że jesteśmy tylko ludźmi" i trzeba dbać o "mój żołądek", "mój włos".

Wypisuję się.

Lego Star Wars. Przygody Hana Solo

Jajko mądrzejsze od kury? Okazuje się, że to możliwe. Synowie w znajomości "Gwiezdnych wojen" przebijają mnie o głowę także dzięki takim książkom jak "Lego Star Wars. Przygody Hana Solo".

W pełnej humoru opowieści razem z dzieciakami poznajemy kulisy przyłączenia się Hana Solo - przemytnika i niezbyt ciekawego gościa do Rebelii. Dlaczego postanowił zmienić swoje dotychczasowe życie i czy przyczyną tego była miłość od pierwszego wejrzenia? Uczucie do najpiękniejszej kobiety w całej galaktyce? To tylko niektóre z wątków, jakie znajdziemy w "Przygodach Hana Solo".

Galaktyczny przemytnik Han Solo robi wszystko, żeby unikać problemów, ale i tak co chwila wpada w tarapaty. W jednej z opowieści zapodział gdzieś swojego ukochanego Sokoła Millennium. Tylko dzięki trzeźwości umysłu Wookiego, który dzielnie stoi na stanowisku pierwszego oficera Sokoła Millenium udało się uchronić maszynę przed przejęciem przez złego Jabbę.

Ilustracje zgodne ze stylem Lego Star Wars wieńczą interesującą książkę wprowadzającą w świat fanów Gwiezdnych Wojen. Czytając wszystkie części tej sagi istnieje wysokie prawdopodobieństwo, iż wychowamy fana kupującego nowy strój Szturmowca czy Dartha Vadera.

Przeczytaj tę książkę – dowiesz się o wielu ważnych dla Galaktyki przygodach! Niech moc będzie z Tobą.