Wyrwa. Wojciech Chmielarz

Wyrwa

Gdyby Wojciech Chmielarz popełnił morderstwo byłaby to z pewnością zbrodnia doskonała. "Wyrwa" pokazuje, że możliwości wyobraźni tego pisarza są nieograniczone. 

Reguła nr 1. Marta Guzowska. Recenzja

www.marginesy.pl

Zawsze chciałem być jak Indiana Jones. Ten archeolog na codzień mierzył się z zakochanymi w nim studentkami, a od czasu do czasu odkrywał Świętego Graala czy też Arkę Przymierza. Simona Brenner z "Reguły nr 1" autorstwa Marty Guzowskiej świetnie uzupełniłaby lukę u boku tego filmowego archeologa. 

W "Regule nr 1" główna bohaterka musi znaleźć ... złote runo. Tak - to złote runo, które wikipedia opisuje jako skórę (wraz z sierścią) mitycznego skrzydlatego, złotego barana Chrysomallosa - cel wyprawy Argonautów. Było ono powieszone na dębowym drzewie w gaju Aresa, gdzie pilnował go smok. Zabrał je stamtąd Jazon. Chrysomallos został zesłany przez Zeusa uciekającym dzieciom Atmasa - Helle i Fryksosowi. Fryksos złożył go w ofierze Zeusowi.

Tyle mitów i historii. Simona Brenner daje się wciągnąć w intrygę, która sprawia, że nie do końca wiemy, kto jest jej prawdziwym przeciwnikiem. Może to najlepszy przyjaciel? Albo tajemnicza asystentka, która chce być tak sławna jak nasza bohaterka? Odrzucając wszelkie racjonalne przesłanki Simona wykorzystuje swoją wiedzę, mierzy się z przeszłością i doprowadza do zakończenia, którego nie wymyśliłaby sama Agatha Christie.

Swoje zadanie wykonuje w bajecznych okolicach. Kazachskie stepy, Anatolia, Ateny to tylko niektóre z kierunków obranych przez bohaterów. Autorka świetnie oddaje klimat każdego z miast w "Regule" opisanych - ze stolicą Grecji na czele. Mimo, że Marta Guzowska obecnie mieszka we Wiedniu rzekłbym, że jest urodzona właśnie w tym mieście greckich mitów.

Bohaterowie to mieszanka, którą autorka "Reguły nr 1" spotkała zapewne na przestrzeni lat - będąc sama przedstawcielką tego zawodu. Są ludzie z powołania, którzy pasjonują się kolejnymi odkryciami. Niestety, nie brak i szumowin gotowych sprzedać każdy zabytek.

Wydaje mi się, że w tej atmosferze dobrej zabawy, jaką jest lektura "Reguły nr 1" autorka rozpoczyna dyskusję na temat poszanowania i prezentacji wykopanych przez archeologów skarbów. Czy rzeczwiście muzea pokazują nam wszystko? Co kryją opisywane przez autorkę zaplecza? Czy wszystkie opisane w książce rzeczy to literacka fikcja? Nabieram wątpliwości...

Powieść łącząca w sobie elementy kryminału, lekcji historii, literatury i kultury.

Simona i Jones? Czemu nie?

Simona Kossak. O ziołach i zwierzętach

Po latach niebytu polski las znów wraca do łask. Nie mam tu na myśli protestów w Puszczy Białowieskiej czy rozważania problemów gospodarki drzewnej a miejsce, w którym dzieje się wiele i wiele zobaczyć można. Najlepiej z książką "O ziołach i zwierzętach" autorstwa Simony Kossak.

Jej pisanie dorównuje krewnym, których obrazy warte są dzisiaj setki tysięcy dolarów. Była córką Jerzego Kossaka, wnuczką Wojciecha i prawnuczką Juliusza. Bratanicą Marii Pawlikowskiej - Jasnorzewskiej oraz pisarki Magdaleny Samozwaniec.

Łącząc poezję słowa, rysunek i wiadomości naukowe prowadzi czytelnika poprzez trujące rośliny, które uzdrawiają. Pokazuje jak kiedyś traktowano zioła i w jaki sposób próbowano pozbyć się uroków, chorób i zapewnić sobie doczesne szczęście paląc to i owo. Fiołek na przykład może leczyć złą przemianę materii a dziurawiec ma wiele właściwości, o których nie wiedziałem i które nie są powszechnie w ziołolecznictwie używane. Nawet niewinne porosty rosnące w Polsce są wykorzystywane przy poważniejszych schorzeniach gardła czy żołądka.

Simona Kossak to nie tylko flora a również i fauna. Jelenie, żmije, wilki rysie czy puszczyki to tylko niektóre z gatunków, jakie znajdziemy w książce. Simona Kossak wyjaśnia dlaczego kukułki oszukują udając ptaki drapieżne. Jakie ptaki śpiewają najpiękniej i jak wygląda poranna toaleta lisa - przepraszam lisicy?

Wystarczy wyjść z domu, żeby nie móc przestać się dziwić. Nie trzeba mieszkać w Puszczy Białowieskiej – wystarczy rozejrzeć się przed blokiem, w parku, nad strumykiem. Rosną tam rośliny pozornie banalne – lebiodka, babka, macierzanka. Mieszkają zwierzęta, na które na co dzień nie zwraca się uwagi – mrówki, winniczki, trzmiele.

Książka piękna jak przyroda, która jest blisko nas.

Simona Kossak (1943–2007)

 biolog, leśnik, profesor, popularyzator nauki. Znana z bezkompromisowych poglądów i działań na rzecz ochrony przyrody, zwłaszcza Puszczy Białowieskiej, gdzie w starej leśniczówce Dziedzinka mieszkała ponad 30 lat. Urodziła się w artystycznej rodzinie Kossaków, była prawnuczką Juliusza Kossaka i wnuczką Wojciecha Kossaka. Skończyła studia biologiczne na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 2000 otrzymała tytuł profesora nauk leśnych. Pracowała w Zakładzie Badania Ssaków Polskiej Akademii Nauk w Białowieży oraz w Instytucie Badawczym Leśnictwa w Zakładzie Lasów Naturalnych, gdzie od stycznia 2003 pełniła stanowisko kierownika. Była pomysłodawcą unikatowego na skalę światową urządzenia ostrzegającego dzikie zwierzęta przed przejazdem pociągów. Jej dorobek twórczy obejmuje ogółem kilkaset opracowań naukowych, niepublikowanych dokumentacji naukowych, artykułów popularnonaukowych i filmów przyrodniczych oraz trzy książki: Opowiadania o ziołach i zwierzętach, Wilk – zabójca zwierząt gospodarskich? i Saga Puszczy Białowieskiej. Od 2001 prowadziła codzienne audycje (Dlaczego w trawie piszczy) w Radiu Białystok i innych regionalnych oddziałach Polskiego Radia. Radio Gdańsk za popularyzowanie wiedzy przyrodniczej na antenie radiowej przyznało jej nagrodę „Osobowość Radiowa Roku 2003”. W uznaniu zasług na polu nauki i popularyzowania ochrony przyrody w 2000 została uhonorowana Złotym Krzyżem Zasługi.